Théophile Alexandre Steinlen, Affiche voor de tournee van Le Chat Noir, 1896
Het silhouet van Le Chat Noir
De ultieme weergave van het silhouet in de prentkunst is een effen vlak van zwarte drukinkt.
Het bekendste voorbeeld hiervan is de zwarte kat met fel oplichtende ogen van Théophile-Alexandre Steinlen, het icoon van het artistieke cabaret Le Chat Noir. De kat is geïnspireerd op het schaduwtheater dat in dit cabaret door Steinlen en andere kunstenaars werd opgevoerd.
De criticus Louis Nazzy beschreef in 1896 treffend de impact van het affiche:
‘De muren van Parijs zijn verrijkt door de aanwezigheid van deze kat, priesterlijk, Byzantijns, enorm groot, wiens dunne, fantastische silhouet hoog boven de menigte in de straten hangt.’
Edouard Vuillard, Theaterprogramma voor Les soutiens de la société van Henrik Ibsen (Théâtre de l'Oeuvre, 23 juni 1896), 1896
Symbolistische schimmen
Waar Steinlen zijn zwarte kat grafisch afzette tegen een lichte achtergrond, plaatsen symbolistische kunstenaar hun silhouetten juist in een donkere omgeving om een zekere stemming te creëren.
Net als in het symbolistische Théâtre de l’Oeuvre, waar acteurs achter een doek speelden om ze te transformeren tot generieke schimmen, hulden kunstenaars hun figuren in duisternis om een mysterieuze en verstilde sfeer op te roepen.
Verder lezen:
- Colta Feller Ives, The great Wave. The Influence of Japanese Woodcuts on French Prints, tent.cat., New York (The Metropolitan Museum of Art) 1974
- Ghislaine Wood, ‘The Age of Paper’ in Art Nouveau 1890-1914, tent.cat., Londen (Victoria and Albert Museum) 2000, pp.148-63
- Le théâtre de l'Oeuvre 1893-1900. Naissance du théâtre moderne, tent.cat., Parijs (Musée d’Orsay) 2005