etsrevival
In de periode 1850-1880 was er onder andere in Frankrijk een opleving van de ets als originele kunstvorm, de zogenoemde etsrevival.
Opmerkelijk veel kunstenaars maakten originele etsen, en een groep fanatieke critici en uitgevers, onder wie Philippe Burty en Alfred Cadart, promootten de ets in hun artikelen en prentenalbums als artistieke prenttechniek bij uitstek.
Van 1862 tot 1867 bundelden zij hun krachten in de Société des Aquafortistes en in het volgende decennium sloeg een nieuwe generatie kunstenaars zelfstandig aan het experimenteren.
-
Origineel versus reproductie
De voorstanders van de ets verheerlijkten de directheid waarmee de kunstenaar zijn intiemste gedachten op de etsplaat kon tekenen.
Wervend noemde Burty de ets een ‘tekening in meerdere exemplaren’. Dit maakte de techniek voor zijn pleitbezorgers kunstzinniger dan andere drukvormen.
De etsrevival was daarmee niet alleen een pleidooi voor de ets als zelfstandige kunstvorm, maar ook een reactie tegen de populariteit van reproductiegrafiek en fotografie, gericht op massaproductie.
-
Experiment
Dankzij de kunstzinnige mogelijkheden van de ets was het bij uitstek een techniek voor schilders die ook prenten wilden maken, de ‘peintres-graveurs’.
Zij verwezen veelvuldig naar Rembrandt, die meesterlijke effecten had bereikt door zijn etsen zelf te drukken en verschillende papiersoorten te proberen.
Het maakproces, ‘cuisine’ genoemd, was in de etsrevival essentieel en in de jaren 1870 was het experiment zelfs belangrijker dan het resultaat.
Kunstenaars als Felix Buhot en Edgar Degas combineerden allerlei technieken om een bijzondere sfeer op te roepen.
Verder lezen
Gabriel P. Weisberg, The Etching Renaissance in France: 1850-1880, tent.cat., Salt Lake City (Utah Museum of Fine Arts), 1971
Elizabeth Helsinger et al., The ‘Writing’ of Modern Life. The Etching Revival in France, Britain, and the U.S., 1850-1940, Chicago, 2008
Britany Salsbury, ‘The Etching Revival in Nineteenth-Century France’, www.metmuseum.org/toah/hd/etre/hd_etre.htm (geraadpleegd september 2014)