
Paul Signac, Proefdruk voor De haven van Volendam (Le port de Volendam), 1898
Intensieve dialoog
In de ideale situatie stonden kunstenaar en drukker zij aan zij bij de pers te werken aan een prent. In de praktijk was het echter vaak nodig om van een afstand te communiceren.
De meester-drukker Auguste Clot voerde een intensieve dialoog met zijn kunstenaars via talloze proefdrukken. De kunstenaar krabbelde instructies of tekende in krijt aanpassingen op de druk, die Clot dan doorvoerde in een nieuwe druk, enzovoort.
Pas als de kunstenaar helemaal tevreden was, gaf hij zijn zegen aan de definitieve oplage met de woorden ‘bon à tirer’.
Unieke verzamelobjecten
Terwijl de uiteindelijke editie van een prent vaak in een oplage van honderd werd uitgebracht, was de proefdruk uniek. Dit maakte zo’n exemplaar een zeer begerenswaardig object voor prentenverzamelaars.
De kunstenaar en drukker speelden handig op deze belangstelling in door de proefdrukken zorgvuldig te bewaren en te signeren voor de handel.

Maurice Denis, Proefdruk voor De weerkaatsing in de fontein (Le reflet dans la fontaine) uit het prentenalbum L'Album d'estampes originales de la Galerie Vollard, 1897

Edouard Vuillard, Proefdruk voor Op de Pont de l'Europe (Sur le Pont de l'Europe) uit de prentenserie Paysages et intérieurs, 1899
Verder lezen:
- Pat Gilmour (red.), Lasting Impressions. Lithography as Art, Philadelphia 1988
- Marije Vellekoop, ‘Een kijkje in de werkplaats. De techniek van de prentkunst’, in Prentkunst in Parijs. De rage van het fin de siècle, Amsterdam 2013, pp. 44-73
- Gilles Genty, Véronique Serrano, L'oeil d'un collectionneur. Les peintres graveurs Bonnard, Vuillard & les Nabis, tent.cat., Milaan (Musée Bonnard) 2014