Het Van Gogh Museum heeft 91 prenten van Camille Pissarro (1830-1903) aangekocht. De omvangrijke collectie laat zien hoe experimenteel Pissarro te werk ging en bevat talloze unieke stukken, waaronder een gewild zelfportret van de kunstenaar.
De prenten zijn afkomstig uit de Samuel Josefowitz Collection en zijn met veel passie, kennis en geduld over meerdere decennia verzameld. De collectie is in zijn geheel verworven door het museum. De werken geven samen een goed overzicht van het grafische oeuvre van de kunstenaar.
Camille Pissarro was een van de belangrijkste en meest productieve vertegenwoordigers van de impressionistische prentkunst. Hij maakte gedurende zijn leven zo’n 200 prenten. Pissarro diende als grote inspiratie voor Vincent van Gogh.
Van 1 maart t/m 26 mei zijn 42 van de prenten te zien in een speciale expositie in het prentenkabinet van de tentoonstellingsvleugel van het museum.
Werkwijze
Camille Pissarro was een eigenzinnige kunstenaar die op inventieve wijze te werk ging. Als impressionistische prentmaker experimenteerde hij zijn leven lang met verschillende materialen en technieken. Vooral in de prentkunst voelde hij zich vrij om nieuwe wegen in te slaan. Het proces was hierbij belangrijker dan het uiteindelijke resultaat en het produceren voor de handel.
Met onconventionele middelen als schuurpapier en een staalborsteltje maakte Pissarro van bijna elk beeld verschillende variaties. Elke variatie beschouwde hij als een op zichzelf staand kunstwerk: hij benadrukte graag de artistieke kwaliteiten van de prent, in plaats van het ambacht.
Onder de collectie van 91 prenten bevinden zich meerdere staten van dezelfde voorstellingen, waardoor goed zichtbaar wordt hoe inventief Pissarro werkte. Tevens is de collectie een toonaangevend voorbeeld van impressionistische prentkunst: de verschillende variaties verbeelden de persoonlijke beleving van de kunstenaar.
Bijzondere stukken uit de collectie
De verzameling is zeer divers en rijk: naast verschillende variaties op een thema, zijn ook alle technieken vertegenwoordigd, waaronder zelfs drie unieke monotypes. De kunstenaar schilderde bij deze techniek rechtstreeks met inkt op het etsplaatje, wat dan slechts één keer kon worden afgedrukt.
Verder bestaat de collectie bijna uitsluitend uit bijzondere drukken, die in Pissarro’s tijd al zeer gewild waren onder verzamelaars en andere kunstenaars, zoals Degas (zijn atelierstempel is op meerdere werken te vinden). Ook bevindt zich in de verzameling een zelfportret van Pissarro op leeftijd, het enige dat hij ooit etste en dat doet denken aan het zelfportret van de oude Rembrandt. Het is uitgegroeid tot de meest gewilde prent uit zijn oeuvre.
Uiterst zeldzaam
Pissarro drukte nooit meer dan enkele exemplaren van een ontwerp. De omvang van deze collectie, bestaande uit originele drukken van de hand van Pissarro zelf, is daarmee uiterst zeldzaam. Slechts enkele collecties wereldwijd komen hierbij in de buurt: de Bibliothèque nationale de France in Parijs, The New York Public Library en het Ashmolean in Oxford.
Van Gogh Museum & Pissarro
Van Gogh keek op tegen Pissarro: hij noemde hem ‘Père Pissarro’ en hechtte veel waarde aan diens mening over zijn werk en zijn opvattingen over kunst. Ze deelden een voorliefde voor eenvoudige onderwerpen als het boerenleven en de landelijke natuur.
Het Van Gogh Museum beheerde tot nu toe veertien grafische werken van de hand van Pissarro. Daarnaast is de kunstenaar in de collectie vertegenwoordigd met drie schilderijen en twee werken op papier, waarvan de laatste twee door Pissarro zijn geschonken aan Theo van Gogh en Jo van Gogh-Bonger als erkenning voor Theo’s inzet als handelaar.
Mede mogelijk gemaakt door De prenten van Pissarro zijn aangekocht met steun van de BankGiro Loterij en de Vincent van Gogh Stichting, en dankzij de bijdragen van de leden van The Yellow House.
Camille Pissarro, 'The Old Cottage', 1879. Aquatint, 1st state of 7; etching, aquatint and soft-ground etching, 2nd state of 7; colour etching, aquatint and soft-ground etching, 6th state of 7; etching, aquatint and soft-ground etching, 7th state of 7. Van Gogh Museum, Amsterdam (purchased with support from the BankGiro Loterij, the Vincent van Gogh Foundation and The Yellow House members)
Camille Pissarro, 'Camille Pissarro, zelfportret (Camille Pissarro, par lui-même)', 1890-1891, ets, 2e staat van 2, Van Gogh Museum, Amsterdam (aankoop met steun van de BankGiro Loterij, de Vincent van Gogh Stichting en leden van The Yellow House)