Onderzoek
Voordat Van Eeden begint met tekenen, verricht hij altijd eerst uitgebreid onderzoek. Hij verzamelt historische beelden en teksten uit boeken, kranten, tijdschriften en fotoalbums. Zo ook voor zijn onderzoek naar Van Goghs Gasfabriek. Een selectie van het door hem verzamelde materiaal vormt een belangrijk onderdeel van de tentoonstelling, waaronder stukken over de gasfabriek uit het Haags Gemeentearchief en diverse krantenartikelen uit maart 1882.
Van Goghs eerste opdracht en zijn brieven
Gasfabriek is een van de twaalf stadsgezichten van Den Haag die Van Gogh in 1882 maakte in opdracht van zijn oom Cor, die kunsthandelaar was. Vincent koos ervoor een teken van de moderne tijd vast te leggen in plaats van een pittoresk tafereel. Een gedurfde keuze voor een beginnend kunstenaar die werkt aan zijn allereerste opdracht.
In zijn brieven aan zijn broer Theo uit die periode valt te lezen hoe verheugd hij met de opdracht was: ‘Theo het is bijna miraculeus!!! (…) C.M. [oom Cor], bestelt me 12 kleine penteekeningen, gezigten van s’Hage (…)’ en ‘De bestelling van C.M. is mij een lichtje!’. Deze brieven zijn te zien in de tentoonstelling. Ze worden, net als de originele tekening, zelden aan het museumpubliek getoond vanwege hun kwetsbaarheid.
De Gasfabriek: Van Eeden & Van Gogh is te zien van 16 september t/m 11 december 2022 op de tweede verdieping van de vaste collectie in het Rietveldgebouw van het Van Gogh Museum. De tentoonstelling reist daarna door naar De Mesdag Collectie in Den Haag.