Inspiratie uit Japan
Japanse prentkunst was een van Vincents grootste inspiratiebronnen. Voor hem werkten de prenten als een katalysator. Ze leerden hem op een andere manier kijken naar de wereld.
Vijf dingen die je moet weten over dit meesterwerk
Vincent hield van de natuur. Bomen in bloei, zoals te zien op het schilderij Amandelbloesem, waren een favoriet onderwerp om te schilderen. Hij deed dit op veel verschillende manieren; van een klein bloesemtakje in een glas tot aan uitbundig bloeiende bomen in vol ornaat.
De amandelboom staat al vroeg in het voorjaar in bloei. De boom markeert dan ook het aanbreken van de lente en het begin van nieuw leven. Dat was in dit geval heel passend, want Vincent schilderde dit werk niet zomaar…
Het schilderij was een cadeau voor Vincents pasgeboren neefje. Het jongetje werd geboren op 31 januari 1890 en Theo en zijn vrouw Jo noemden hem Vincent, naar zijn oom. Vincent was dolbij met het nieuws; 'Dat doet ook mij zoveel goed en zoveel genoegen dat ik het niet in woorden kan uitdrukken.’
Hij begon direct aan dit werk. De blauwe lucht schilderde hij heel precies om de takken heen. Als je goed kijkt zie je hoeveel variatie in kleuren blauw hij gebruikte, precies zoals je in een echte lucht ziet.
Vanaf het moment dat Vincent het schilderij cadeau gaf aan Theo en Jo, was het een geliefd bezit. Het hing eerst prominent bij Theo en Jo in de woonkamer boven de piano. Later, toen Jo na de dood van Theo was verhuisd naar Bussum, hing het werk in de slaapkamer van haar en de kleine Vincent.
Alle schilderijen van Vincent kwamen na zijn dood en de dood van Theo, onder Jo’s hoede. Een aantal werken verkocht ze tijdens haar leven, maar Amandelbloesem was Jo en haar zoon zo dierbaar, dat het nooit verkocht mocht worden. Daarom is het tot op de dag van vandaag te zien in het Van Gogh Museum.
Voor Van Gogh betekende het schilderen van de Amandelbloesem een nieuw begin. Hij verbleef op dat moment al bijna tien maanden in de psychiatrische inrichting in Saint-Rémy. Vanwege een aanval van zijn ziekte had Vincent wekenlang niet gewerkt. Nu kon hij voor het eerst weer buiten in de natuur schilderen.
Vincent werkte hard, maar dat kwam hem duur te staan. Nadat hij het schilderij eind februari af had kreeg hij een aanval die twee maanden duurde; zijn langste crisis ooit. Toen hij weer hersteld was wachtte een nieuwe teleurstelling: Vincent had zijn geliefde bloeiperiode gemist.
‘'Als ik door had kunnen werken (…) zou ik nog andere bloeiende bomen gemaakt hebben. Nu is het alweer bijna voorbij, de bloeiende bomen, (…) het zit me niet mee.'
Vincent koos een bijzonder perspectief voor Amandelbloesem. Hij schilderde de takken van onderaf en van heel dichtbij. Het is net alsof je op je rug in het gras naar de takken boven je kijkt, waardoor je niet meer de hele boom kunt zien. Vincent had deze werkwijze gezien in de Japanse prentkunst. In deze prenten werd vaak ingezoomd op details uit de natuur en werd de voorstelling soms aan de rand afgesneden.
Ook het onderwerp zelf doet erg Japans aan, want bloesems speelden een belangrijke rol in de Japanse prentkunst. Bekijk de video om te zien wat Van Gogh nog meer leerde van Japanse prenten.