Biografie, 1889 - 1890
Vincent van Gogh verbleef een jaar in de
Reclame voor de instelling in Saint-Rémy-de-Provence
De psychiatrische instelling Saint-Paul-de-Mausole bij Saint-Rémy
Toen Vincent in de psychiatrische instelling van Saint-Rémy aankwam ging hij gelijk aan het werk. In periodes dat het goed ging schilderde hij vaak in de afgesloten tuin daar. Later mocht hij ook buiten de muren werken.
Binnen kreeg hij een extra kamer die hij als atelier kon gebruiken. Daar schilderde hij onder andere prenten na van kunstenaars als Rembrandt en Millet.
Met zijn mentale gezondheid ging het op en neer. In een van de periodes dat hij ernstig in de war was at hij olieverf, waardoor hij een tijd enkel mocht tekenen. Toch was Vincent in Saint-Rémy buitengewoon productief. In een jaar tijd maakte hij ongeveer 150 schilderijen.
'Wat mij betreft, met mijn gezondheid gaat het goed en wat het hoofd betreft, dat zal, laten we hopen, een kwestie zijn van tijd en geduld.'
Vincent aan Theo, Saint-Rémy-de-Provence, tussen 31 mei en 6 juni 1889
Prent van De dorser (naar J.-F. Millet), 1853 en Vincent van Gogh, De dorser (naar Millet), 1889
Vincent van Gogh, Raam in het atelier, 1889
In april 1889 trouwde Theo in Amsterdam met Johanna (‘Jo’) Bonger. In januari 1890 ontving Vincent in de instelling van Saint-Rémy een geboortekaartje. Theo en Jo hadden hun zoon naar hem vernoemd: Vincent Willem van Gogh. Als kraamcadeau stuurde hij ze een speciaal schilderij: Amandelbloesem.
'Veel liever had ik gehad dat hij zijn jongen naar Pa had genoemd, aan wien ik dezer dagen zoo dikwijls dacht, dan naar mij, maar enfin nu het eenmaal zoo is heb ik dadelijk begonnen een schilderij voor hem te maken om in hun slaapkamer te hangen. Groote takken witte amandelbloessem tegen een blaauwe lucht.'
Vincent aan zijn moeder, 19 februari 1890
Vincent van Gogh, Amandelbloesem, 1890
Jo van Gogh en haar zoontje Vincent
Zes van Vincents schilderijen waren begin 1890 te zien in Brussel, op een groepstentoonstelling van de Belgische kunstenaarsvereniging ‘Les Vingt’ (‘De Twintig’). In een tijdschrift was al een positief artikel over zijn werk verschenen, geschreven door kunstcriticus Albert Aurier.
Tijdens de expositie werd één van de tentoongestelde werken verkocht, De rode wijngaard. De waardering voor Vincents werk begon op gang te komen. Toch was het niet de eerste keer dat hij werd tentoongesteld. Al vanaf 1888 stuurde Theo schilderijen in voor de jaarlijkse expositie van de ‘Salon des Indépendants’ in Parijs. In maart 1890 hingen er 10 van Vincents werken, en de reacties waren erg positief:
'Wat had ik het fijn gevonden als je erbij was geweest op de tentoonstelling van de Indépendants. (...) Je schilderijen hangen mooi en doen het heel goed. Velen hebben me gevraagd je hun complimenten over te brengen. Gauguin zei dat jouw schilderijen het hoogtepunt vormen van de tentoonstelling.'
Theo aan Vincent, Parijs, 19 maart 1890
Vincent van Gogh, De rode wijngaard, 1888. Poesjkin Museum, Moskou
Bekijk in deze video hoe Van Goghs werkproductie in Saint-Rémy samenhangt met zijn ziekte:
In de tijd van Van Gogh heette een psychiatrische instelling een 'inrichting'. Tegenwoordig gebruiken we liever het woord 'instelling'.
